แม่น้ำเจ้าพระยา
จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
แม่น้ำเจ้าพระยา |
แม่น้ำ |
ต้นกำเนิดของแม่น้ำเจ้าพระยาในจังหวัดนครสวรรค์ |
ประเทศ | ประเทศไทย |
จังหวัด | นครสวรรค์, อุทัยธานี, ชัยนาท, สิงห์บุรี, อ่างทอง, พระนครศรีอยุธยา, ปทุมธานี, นนทบุรี, กรุงเทพมหานคร, สมุทรปราการ |
|
แม่น้ำสาขา |
- ซ้าย | แม่น้ำป่าสัก |
- ขวา | แม่น้ำสะแกกรัง |
เมือง | เมืองนครสวรรค์, พระนครศรีอยุธยา, กรุงเทพ, เมืองสมุทรปราการ |
|
|
ต้นกำเนิด | ไหลรวมจากแม่น้ำปิงและแม่น้ำน่าน |
- ตำแหน่ง | ปากน้ำโพ, อำเภอเมืองนครสวรรค์, จังหวัดนครสวรรค์ |
ปากแม่น้ำ | ปากน้ำ |
- ตำแหน่ง | อ่าวไทย, อำเภอเมืองสมุทรปราการ, จังหวัดสมุทรปราการ |
- ระดับ | |
|
ความยาว | 372 km (231 mi) |
พื้นที่ลุ่มน้ำ | 160,400 ตร.กม. (61,931 ตร.ไมล์) |
การไหล | for นครสวรรค์ |
- เฉลี่ย | 718 m3/s (25,356 cu ft/s) |
- สูงสุด | 5,960 m3/s (210,475 cu ft/s) |
|
|
แม่น้ำเจ้าพระยา เป็น
แม่น้ำสายหลักสายหนึ่งของ
ประเทศไทย เกิดจากการรวมตัวของแม่น้ำสายหลัก 2 สายจาก
ภาคเหนือ คือ
แม่น้ำปิงและ
แม่น้ำน่าน ที่ตำบล
ปากน้ำโพ อำเภอเมืองนครสวรรค์ จังหวัดนครสวรรค์ จากนั้นไหลลงไปทางทิศใต้ ผ่าน
จังหวัดอุทัยธานี ชัยนาท สิงห์บุรี อ่างทอง พระนครศรีอยุธยา ปทุมธานี นนทบุรี และ
กรุงเทพมหานคร ก่อนออกสู่
อ่าวไทยที่
ปากน้ำ ซึ่งอยู่ระหว่างเขตตำบลท้ายบ้าน ตำบลบางปูใหม่
อำเภอเมืองสมุทรปราการ และตำบลแหลมฟ้าผ่า
อำเภอพระสมุทรเจดีย์ จังหวัดสมุทรปราการ
[แก้] ข้อมูลทางภูมิศาสตร์
จุดเริ่มของแม่น้ำเจ้าพระยาอยู่ที่
จังหวัดนครสวรรค์ โดยการรวมของ
แม่น้ำปิงและ
แม่น้ำน่าน ที่ราบลุ่มแม่น้ำเจ้าพระยามีพื้นที่ 20,125 ตารางกิโลเมตร (ไม่รวมลุ่มน้ำปิง วัง ยม น่าน สะแกกรัง ป่าสัก และท่าจีน)
[1] และมีความยาวถึง 372 กิโลเมตร โดยแยกออกเป็น
แม่น้ำท่าจีนที่
จังหวัดชัยนาท
แม่น้ำเจ้าพระยา เป็นแม่น้ำเก่าใน
ยุคไพลสโตซีน เป็นหนึ่ง
แควหลักของ
แม่น้ำซุนดาเหนือ ร่วมสมัยกับ
แม่น้ำแม่กลอง และ
แม่น้ำพุมดวง-
ตาปี ต่อมาในต้น
ยุคโฮโลซีน น้ำทะเลเพิ่มสูงขึ้นจากการละลายของน้ำแข็ง ทำให้ขอบเขตแม่น้ำเจ้าพระยาหายไป เนื่องจากพื้นที่ลุ่มน้ำเจ้าพระยาเกือบทั้งหมดจมอยู่ใต้
อ่าวไทยโบราณ จากนั้นจึงเริ่มการทับถมของดินตะกอนใหม่อีกครั้งเป็นแม่น้ำเจ้าพระยาในปัจจุบัน
[แก้] การขุดลัดแม่น้ำ
แผนที่การขุดลัดแม่น้ำเจ้าพระยาทั้งสามครั้งในสมัยอยุธยา เส้นสีน้ำเงินคือแนวแม่น้ำเจ้าพระยาเดิม เส้นสีเขียวคือแนวคลองลัด
การขุดลัดแม่น้ำเจ้าพระยาในบริเวณกรุงเทพมหานคร ทั้ง 3 ครั้งในสมัยอยุธยา ซึ่งประกอบด้วย
ล่าสุดมีการขุดลอก
คลองลัดโพธิ์ บริเวณตำบลทรงคะนอง อำเภอพระประแดง เพื่อช่วยในการระบายน้ำและผลิตกระแสไฟฟ้า
[แก้] ลำน้ำสาขา
ด้วยความที่แม่น้ำเจ้าพระยามีความสำคัญเปรียบเสมือนเส้นเลือดใหญ่ของภาคกลาง ทั้งในด้านการเดินทางและวิถีชีวิต นอกจากจะมีการสร้างสะพานและท่าน้ำจำนวนมากแล้ว ยังมีลำน้ำสาขา คลองธรรมชาติ และคลองขุด ซึ่งเชื่อมโยงแม่น้ำเจ้าพระยากับพื้นที่ภายใน ให้สามารถติดต่อถึงกันได้ โดยลำน้ำสาขาและคลองมีจำนวนมาก แบ่งออกเป็น 3 กลุ่มใหญ่ ๆ ดังนี้
[แก้] ต้นน้ำต้นน้ำซึ่งได้ไหลมาลงยังแม่น้ำเจ้าพระยาประกอบด้วย
[แก้] ลำน้ำสาขาฝั่งซ้ายลำน้ำสาขาทั้งคลองธรรมชาติและคลองขุดในฝั่งซ้ายหรือฝั่งตะวันออกของแม่น้ำเจ้าพระยา ประกอบด้วย
[แก้] จังหวัดนนทบุรี[แก้] กรุงเทพมหานคร[แก้] จังหวัดสมุทรปราการ | [แก้] ลำน้ำสาขาฝั่งขวาลำน้ำสาขาทั้งคลองธรรมชาติและคลองขุดในฝั่งขวาหรือฝั่งตะวันตกของแม่น้ำเจ้าพระยา ประกอบด้วย
[แก้] จังหวัดนนทบุรี[แก้] กรุงเทพมหานคร[แก้] จังหวัดสมุทรปราการ |
[แก้] ท่าน้ำ
แม่น้ำเจ้าพระยาเป็นเส้นทางคมนาคมอีกเส้นทางสำหรับคน
กรุงเทพมหานครและปริมณฑล จึงทำให้มีการสร้างท่าน้ำจำนวนมากเพื่อรองรับการขนส่งทางน้ำ โดยท่าน้ำในการเดินเรือโดยสารในเขตกรุงเทพมหานครและปริมณฑล มีดังนี้
| - ปากเกร็ด
- วัดกลางเกร็ด
- กระทรวงพาณิชย์
- สะพานพระนั่งเกล้า
- พิบูลสงคราม 4
- นนทบุรี (พิบูลสงคราม 3)
- บางศรีเมือง
- พิบูลสงคราม 2
- สะพานพระราม 5
- วัดเขียน
- วัดตึก
- วัดเขมา
- วัดค้างคาว
| - พิบูลสงคราม 1
- พระราม 7
- วัดสร้อยทอง
- บางโพ
- เกียกกาย
- วัดฉัตรแก้ว
- เขียวไข่กา
- กรมชลประทาน
- พายัพ
- วัดเทพนารี
- สะพานกรุงธน
- วาสุกรี
- วัดคฤหบดี
| - เทเวศร์
- สะพานพระราม 8 (บางขุนพรหม)
- พระอาทิตย์ (บางลำพู)
- พระปิ่นเกล้า
- รถไฟ
- พรานนก (ศิริราช)
- วังหลัง
- พระจันทร์
- มหาราช
- ท่าช้าง
- วัดระฆัง
- ราชวรดิฐ
- ท่าเตียน
| - วัดอรุณ
- ราชินี
- ปากคลองตลาด
- วัดกัลยาณมิตร
- ซางตาครูซ
- สะพานพุทธ
- ราชวงศ์
- ท่าดินแดง
- กรมเจ้าท่า
- สี่พระยา
- คลองสาน
- วัดม่วงแค
- วัดสุวรรณ
| - โอเรียนเต็ล
- วัดสวนพลู
- ดูเม็กซ์
- สาทร
- ตากสิน
- วัดเศวตฉัตร
- วัดวรจรรยาวาส
- วัดราชสิงขร
- ถนนตก
- บิ๊กซีราษฎร์บูรณะ
- ราษฎร์บูรณะ
- สาธุประดิษฐ์
- คลองลัดหลวง
| - วัดบางกระเจ้านอก
- เพชรหึงษ์
- วัดคลองเตยนอก
- วัดบางน้ำผึ้งนอก
- บางนา (วัดบางนานอก)
- ท่าตาเลื่อน (บางน้ำผึ้ง)
- เภตรา (พระประแดง)
- วิบูลย์ศรี (ปากน้ำ)
- พระสมุทรเจดีย์
|
[แก้] สะพาน
แม่น้ำเจ้าพระยาใกล้สะพานพระราม 8 กรุงเทพมหานคร
แม่น้ำเจ้าพระยาเป็นแม่น้ำสายหลักของประเทศ จึงมีสะพานข้ามแม่น้ำจำนวนมาก และส่วนใหญ่ในจำนวนนี้เป็นสะพานที่มีชื่อเรียก เช่น (เรียงจากต้นน้ำ)
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น