สิงโต
จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
- สำหรับความหมายอื่น ดูที่ สิงโต (แก้ความกำกวม)
เนื้อหา[ซ่อน] |
[แก้] ศัพท์มูลวิทยา
คำว่า lion คล้ายกับหลายคำในกลุ่มภาษาโรมานซ์ซึ่งกลายมาจากภาษาละติน "leo"[1] และภาษากรีกโบราณ "λέων" (leon)[2] คำในภาษาฮีบรู "לָבִיא" (lavi) ก็อาจเกี่ยวข้องด้วยเช่นกัน[3] สิงโตเป็นหนึ่งสปีชีส์ที่ถูกจัดจำแนกโดยลินเนียสผู้ตั้งชื่อวิทยาศาสตร์ให้แก่สิงโตว่า Felis leo ซึ่งปรากฏอยู่ในงานของเขาในคริสต์ศตวรรษที่ 18 Systema Naturae[4] องค์ประกอบในการตั้งชื่อวิทยาศาสตร์ Panthera leo มักจะสันนิษฐานว่ามาจากภาษากรีก pan- ("ทั้งหมด") และ ther ("สัตว์ร้าย") แต่ก็อาจจะเป็นศัพทมูลวิทยาพื้นบ้าน แม้ว่าคำนี้จะกลายเป็นภาษาอังกฤษจากภาษาแบบแผน แต่เนื่องจากคล้ายคำ pundarikam "เสือ" ในภาษาสันสกฤตอย่างมาก ซึ่งคำนี้อาจมาจากคำ pandarah "ขาว-เหลือง"[5][แก้] อนุกรมวิธานและการวิวัฒนาการ
สิงโตเป็นสปีชีส์ในสกุล Panthera และเป็นญาติใกล้ชิดกับสปีชีส์อื่นในสกุลเดียวกันคือ: เสือโคร่ง เสือจากัวร์ และเสือดาว Panthera leo มีวิวัฒนาการในทวีปแอฟริการะหว่าง 1ล้านถึง 800,000 ปีมาแล้ว ก่อนจะแพร่กระจายไปทั่วภูมิภาคซีกโลกตอนเหนือ[6] สิงโตปรากฏตัวในทวีปยุโรปครั้งแรกเมื่อ 700,000 ปีก่อน ซึ่งมีการค้นพบสิงโตชนิดย่อย Panthera leo fossilis ที่อีแซร์เนีย (Isernia) ในประเทศอิตาลี จากสิงโตชนิดนี้ก็กลายเป็นสิงโตถ้ำ (Panthera leo spelaea) ในภายหลัง ปรากฏตัวขึ้นเมื่อ 300,000 ปีมาแล้ว ระหว่างปลายสมัยไพลสโตซีน สิงโตได้แพร่กระจายสู่อเมริกาเหนือและอเมริกาใต้และวิวัฒนาการเป็นสิงโตอเมริกา (Panthera leo atrox)[7] สิงโตได้สูญหายไปจากตอนเหนือของทวีปยูเรเชียและทวีปอเมริกาในช่วงจุดจบของการเปลี่ยนสภาพโดยธารน้ำแข็งครั้งสุดท้ายเมื่อ 10,000 ปีมาแล้ว[8] ซึ่งอาจเป็นเหตุการณ์การสูญพันธุ์ครั้งที่สองของมหพรรณสัตว์ (megafauna) ในสมัยไพลสโตซีน[9][แก้] ชนิดย่อย
สิงโตในปัจจุบัน เดิมมี 12 ชนิดย่อยที่ได้รับการยอมรับ จำแนกความแตกต่างจาก แผงคอ ขนาด และการกระจายพันธุ์ เพราะลักษณะเหล่านี้ไม่ได้มีนัยสำคัญและมีความแปรผันในแต่ละตัวสูง ทำให้รูปแบบส่วนมากอาจไม่ใช่ชนิดย่อยที่แท้จริง โดยเฉพาะอย่างยิ่ง การตั้งอยู่บนพื้นฐานของสิงโตในสวนสัตว์ซึ่งไม่ทราบแหล่งที่มานั้นอาจมี "ความโดดเด่น แต่ผิดปกติ" ในลักษณะทางสัณฐานวิทยา[10] ปัจจุบันเหลือเพียง 8 ชนิดย่อยที่ได้รับการยอมรับ[8][11] แม้ว่าหนึ่งในนั้น (สิงโตแหลมกูดโฮพ ปกติจำแนกเป็น Panthera leo melanochaita) อาจเป็นโมฆะ[11] แม้ว่า 7 ชนิดย่อยที่เหลืออาจดูมาก แต่ความแปรผันของไมโทคอนเดรียในสิงโตแอฟริกาปัจจุบันกลับไม่มากนักซึ่งแสดงว่าสิงโตในตอนใต้ของทะเลทรายซาฮาราทั้งหมดสามารถพิจารณาเป็นชนิดย่อยเดียวกันได้ อาจเป็นเพราะการแยกตัวในสองเครือบรรพบุรุษหลัก หนึ่งในทางตะวันตกของเกรตริฟต์แวลลีย์ และอีกหนึ่งในทางตะวันออก สิงโตจากซาโว (Tsavo) ในทางตะวันออกของประเทศเคนยามีพันธุกรรมใกล้เคียงกับสิงโตในทรานซ์วาล (Transvaal) แอฟริกาใต้มากกว่าสิงโตในเทือกเขาอเบอร์แดร์ (Aberdare) ในทางตะวันตกของประเทศเคนยา[12][13] ในทางกลับกัน เปอร์ คริสเตียนเซน (Per Christiansen) ทำการวิเคราะห์กะโหลกสิงโต 58 กะโหลกในสามพิพิธภัณฑ์ในยุโรป และพบว่าถ้าใช้สัณฐานวิทยาของกะโหลกสามารถแยกชนิดย่อยได้เป็น krugeri nubica persica และ senegalensis ขณะที่มีการเลื่อมล้ำกันระหว่าง bleyenberghi กับ senegalensis และ krugeri สิงโตเอเชีย persica มีความโดดเด่นอย่างเด่นชัด และสิงโตแหลมกูดโฮพมีลักษณะใกล้ชิดกับสิงโตเอเชียมากกว่าสิงโตแอฟริกา[14][แก้] สิงโตในปัจจุบัน
มี 8 ชนิดย่อยในปัจจุบัน (สมัยโฮโลซีน) ที่ได้รับการยอมรับ:- P. l. persica หรือที่รู้จักกันในชื่อ สิงโตเอเชีย สิงโตเอเชียใต้ สิงโตเปอร์เซีย หรือสิงโตอินเดีย มีการกระจายพันธุ์จากประเทศตุรกีข้ามเอเชียตะวันตกเฉียงใต้สู่ประเทศปากีสถาน ประเทศอินเดีย และแม้กระทั่งประเทศบังคลาเทศ อย่างไรก็ดี ด้วยความที่มันเป็นสิงโตฝูงใหญ่และออกหากินในเวลากลางวันทำให้ง่ายต่อการล่ามากกว่าเสือโคร่งหรือเสือดาว ปัจจุบันเหลือเพียงราว 300 ตัวในอุทยานแห่งชาติป่ากีร์ในประเทศอินเดีย[15] หลักฐานทางพันธุกรรมชี้ให้เห็นบรรพบุรุษสิงโตอินเดียแยกออกจากบรรพบุรุษของสิงโตแอฟริกาในระหว่าง 74,000 และ 203,000 ปีมาแล้ว[8]
- P. l. leo หรือที่รู้จักกันในชื่อสิงโตบาร์บารี เดิมมีการกระจายพันธุ์จากประเทศโมร็อกโกถึงประเทศอียิปต์ ปัจจุบันสูญพันธุ์ไปจากธรรมชาติจากการถูกล่าอย่างหนัก สิงโตบาร์บารีตัวสุดท้ายถูกฆ่าตายในประเทศโมร็อกโกในปี ค.ศ. 1922[16] เป็นสิงโตชนิดย่อยที่มีขนาดใหญ่มากชนิดหนึ่ง[17] มีรายงานว่ายาว 3–3.3 เมตร (10–10.8 ฟุต) และหนักมากกว่า 200 กก. (440 ปอนด์) ในเพศผู้ มีความสัมพันธ์ใกล้ชิดกับสิงโตเอเชียมากกว่าสิงโตแอฟริกา มีสิงโตจำนวนหนึ่งในกรงเลี้ยงที่อาจจะเป็นสิงโตบาร์บารี[18] โดยเฉพาะอย่างยิ่งสิงโต 90 ตัวที่ได้รับสืบทอดมาจากราชวงศ์โมร็อกโกที่สวนสัตว์ราบัต (Rabat)[19]
- P. l. senegalensis หรือที่รู้จักกันในชื่อสิงโตแอฟริกาตะวันตกพบในทางตะวันตกของแอฟริกาจากประเทศเซเนกัลถึงประเทศไนจีเรีย[20]
- P. l. azandica หรือที่รู้จักกันในชื่อสิงโตคองโกตะวันออกเฉียงเหนือพบในบริเวณตะวันออกเฉียงเหนือของคองโก
- P. l. nubica หรือที่รู้จักกันในชื่อสิงโตแอฟริกาตะวันออก สิงโตมาไซ หรือสิงโตซาโว พบทางตะวันออกของแอฟริกาจากประเทศเอธิโอเปียและประเทศเคนยาถึงประเทศแทนซาเนียและประเทศโมซัมบิก[20]
- P. l. bleyenberghi หรือที่รู้จักกันในชื่อสิงโตแอฟริกาตะวันตกเฉียงใต้ หรือสิงโตกาตองกา พบในทางตะวันตกเฉียงใต้ของแอฟริกา ประเทศนามิเบีย ประเทศบอตสวานา ประเทศแองโกลา กาตองกา (ซาเอียร์) ประเทศแซมเบีย และประเทศซิมบับเว[20]
- P. l. krugeri หรือที่รู้จักกันในชื่อสิงโตแอฟริกาตะวันออกเฉียงใต้ หรือ สิงโตทรานเวล พบในบริเวณทรานเวลของแอฟริกาตะวันออกเฉียงใต้รวมถึงอุทยานแห่งชาติครูเกอร์[20]
- P. l. melanochaita หรือที่รู้จักกันในชื่อสิงโตแหลมกูดโฮพ สูญพันธุ์จากธรรมชาติราวปี ค.ศ. 1860 ผลจากการวิจัยไมโตคอนเดรีย DNA พบว่าไม่ควรแยกสิงโตแหลมกูดโฮพออกมาเป็นชนิดย่อย อาจเป็นไปได้ว่าสิงโตแหลมกูดโฮพเป็นประชากรที่อยู่ใต้สุดของการกระจายพันธุ์ของสิงโตชนิดย่อย P. l. krugeri[11]
[แก้] สิงโตสมัยไพลสโตซีน
มีชนิดย่อยของสิงโต 2-3 ชนิดที่มีชีวิตอยู่ในช่วงสมัยก่อนประวัติศาสตร์:- P. l. atrox หรือที่รู้จักกันในชื่อสิงโตอเมริกาหรือสิงโตถ้ำอเมริกา กระจายพันธุ์ในทวีปอเมริกาจากประเทศแคนาดาถึงประเทศเปรูในสมัยไพลสโตซีนจนกระทั่งราว 10,000 ปีมาแล้ว ชนิดย่อยนี้บางครั้งได้รับการพิจารณาเป็นตัวแทนที่แยกจากกันของชนิดเป็นสัตว์สปีชีส์อื่นที่ไม่ใช่สิงโต แต่การศึกษาถึงวิวัฒนาการแสดงว่าแท้จริงแล้วมันคือชนิดย่อยของสิงโต (Panthera leo)[8][21] เป็นสิงโตขนาดใหญ่ ลำตัวยาวประมาณ 1.6–2.5 ม. (5–8 ฟุต)[22]
- P. l. fossilis หรือที่รู้จักกันในชื่อสิงโตถ้ำไพลสโตซีนต้นตอนกลาง มีชีวิตอยู่เมื่อประมาณ 500,000 ปีมาแล้ว ค้นพบซากดึกดำบรรพ์ที่ประเทศเยอรมนีและประเทศอิตาลี มีขนาดใหญ่กว่าสิงโตแอฟริกาในปัจจุบัน ขนาดใกล้เคียงกับสิงโตถ้ำอเมริกา[8][23]
- P. l. spelaea หรือที่รู้จักกันในชื่อสิงโตถ้ำยุโรป สิงโตถ้ำยูเรเชีย หรือสิงโตถ้ำยุโรปไพลสโตซีนตอนปลาย ปรากฏขึ้นเมื่อในยูเรเชีย 300,000 ถึง 10,000 ปีมาแล้ว[8] สิงโตชนิดนี้เป็นที่รู้จักจากภาพวาดยุคหินเก่า, งาหรือเขาสัตว์แกะสลัก และรูปปั้นจากดิน[24] มีลักษณะหูยื่น หางเป็นพู่ อาจมีลายทางจางๆคล้ายเสือโคร่ง และเพศผู้บางตัวมีขนแผงคอ[25]
[แก้] ชนิดย่อยที่ยังไม่แน่นอน
- P. l. sinhaleyus หรือที่รู้จักกันในชื่อสิงโตศรีลังกา ดูเหมือนจะสูญพันธุ์เมื่อประมาณ 39,000 ปีมาแล้ว มีการขุดค้นพบเพียงฟัน 2 ซี่เท่านั้นที่กุรุวิตา (Kuruwita) ด้วยพื้นฐานของฟัน 2 ซี่นี้ พี. ดีแรนนิรากะยา (P. Deraniyagala) ได้ตั้งชนิดย่อยขึ้นในปี ค.ศ. 1939[26]
- P. l. europaea หรือที่รู้จักกันในชื่อสิงโตยุโรป สถานะชนิดย่อยของสิงโตชนิดนี้ยังไม่เป็นที่แน่ชัด ซึ่งมันอาจจะเป็นชนิดย่อย Panthera leo persica หรือ Panthera leo spelea ก็ได้ สิงโตชนิดนี้สูญพันธุ์เมื่อราวคริสต์ศักราชที่ 100 เพราะการล่าและหาประโยชน์มากเกินไป สิงโตมีถิ่นอาศัยในบอลข่าน, คาบสมุทรอิตาลี, ตอนใต้ของประเทศฝรั่งเศส, และคาบสมุทรไอบีเรีย เป็นสัตว์ที่นิยมล่าในโรมันและกรีก
- P. l. youngi หรือ Panthera youngi มีชีวิตอยู่เมื่อ 350,000 ปีมาแล้ว[27] ความสัมพันธ์ใกล้ชิดกับสิงโตชนิดย่อยในปัจจุบันยังคลุมเครือ มันอาจเป็นสปีชีส์ที่แยกออกไปต่างหาก
- P. l. maculatus หรือที่รู้จักกันในชื่อมาโรไซหรือสิงโตลายจุด บางคนเชื่อว่าเป็นสิงโตชนิดย่อยแต่ก็อาจเป็นสิงโตเต็มวัยที่ยังคงเหลือลายจุดจากวัยเด็กไว้ ถ้ามันเป็นชนิดย่อยจริง สิงโตชนิดนี้จะสูญพันธุ์ไปตั้งแต่ปี ค.ศ. 1931 ยังมีความเป็นไปได้อีกกรณีหนึ่งคือมันเป็นลูกผสมตามธรรมชาติของสิงโตกับเสือดาวหรือที่รู้จักกันในชื่อเลโอปอน (leopon) แต่มีความเป็นไปได้น้อยมาก[28]
[แก้] ลักษณะ
สิงโตเป็นสัตว์ที่สูงที่สุด (สูงจรดหัวไหล่) ในวงศ์แมวและมีน้ำหนักมากที่สุดเป็นอันดับสองรองจากเสือโคร่ง สิงโตมีกะโหลกศีรษะคล้ายกับเสือโคร่งมาก แม้ว่าบริเวณกระดูกหน้าผากจะยุบลงและแบนราบ กับหลังเบ้าตาสั้นกว่าเล็กน้อย กะโหลกศีรษะของสิงโตมีโพรงจมูกกว้างกว่าเสือโคร่ง อย่างไรก็ตาม เนื่องจากความแปรผันในของกะโหลกศีรษะของสัตว์ทั้งสองชนิด ปกติแล้วจึงมีเพียงโครงสร้างของขากรรไกรล่างเท่านั้นที่เป็นตัวบ่งชี้ที่น่าเชื่อถือได้ว่าเป็นสปีชีส์ใด[29] สีขนของสิงโตจะมีตั้งแต่สีน้ำตาลอมเหลืองจางๆถึงค่อนข้างเหลือง ออกแดง หรือน้ำตาลเข้ม ส่วนท้องมีสีอ่อนกว่าและพู่หางมีสีดำ ลูกสิงโตที่เกิดมาจะมีจุดลายรูปดอกกุหลาบสีน้ำตาลบนลำตัวคล้ายกับเสือดาว แม้ว่าจุดเหล่านี้จะจางหายไปเมื่อสิงโตโตเต็มวัย แต่บ่อยครั้งกลับยังสามารถพบเห็นได้จางๆบนขาและส่วนท้องโดยเฉพาะในสิงโตเพศเมียสิงโตเป็นสมาชิกเพียงชนิดเดียวในวงศ์เสือและแมวที่แสดงความแตกต่างระหว่างเพศอย่างชัดเจน และแต่ละเพศก็จะบทบาทพิเศษต่างกันไปในฝูง ในกรณีสิงโตเพศเมีย เป็นนักล่าไม่มีแผงคอหนาเป็นภาระเช่นในเพศผู้ ซึ่งดูเหมือนเป็นอุปสรรคต่อสิงโตเพศผู้ที่จะอำพรางตัวเข้าใกล้เหยื่อและสร้างความร้อนเป็นอย่างมากเมื่อต้องวิ่งไล่ติดตามเหยื่อ สีของแผงคอในสิงโตเพศผู้อยู่ระหว่างสีเหลืองอ่อนถึงดำ ปกติจะเข้มขึ้นเรื่อยๆเมื่อสิงโตมีอายุมากขึ้น
น้ำหนักของสิงโตที่โตเต็มที่จะอยู่ระหว่าง 150–250 กก. (330–550 ปอนด์) สำหรับเพศผู้ และ 120–182 กก. (264–400 ปอนด์) สำหรับเพศเมีย[30] โนเวลล์ (Nowell) และแจ็คสัน (Jackson) รายงานว่าน้ำหนักตัวของสิงโตโดยเฉลี่ยอยู่ที่ 181 กก.สำหรับเพศผู้ และ 126 กก.สำหรับเพศเมีย มีสิงโตเพศผู้ตัวหนึ่งที่ถูกยิงตายใกล้กับภูเขาเคนยามีน้ำหนัก 272 กก. (600 ปอนด์)[16] สิงโตมีแนวโน้มของขนาดตัวที่แปรผันขึ้นอยู่กับสิ่งแวดล้อมและบริเวณถิ่นอาศัย ผลการบันทึกน้ำหนักของสิงโตที่กระจายพันธุ์เป็นวงกว้าง ในกรณีสิงโตในแอฟริกาใต้มีแนวโน้มของน้ำหนักตัวมากกว่าสิงโตในแอฟริกาตะวันออก 5 %[31]
ส่วนศีรษะและลำตัวยาว 170–250 ซม. (5 ฟุต 7 นิ้ว – 8 ฟุต 2 นิ้ว) ในสิงโตเพศผู้ และ 140–175 ซม. (4 ฟุต 7 นิ้ว – 5 ฟุต 9 นิ้ว) ในสิงโตเพศเมีย สูงจรดหัวไหล่ราว 123 ซม. (4 ฟุต) ในเพศผู้ และ 107 ซม. (3 ฟุต 6 นิ้ว) ในเพศเมีย หางยาว 90–105 ซม. (2 ฟุต 11 นิ้ว - 3 ฟุต 5 นิ้ว) ในเพศผู้ และ 70–100 ซม. (2 ฟุต 4 นิ้ว – 3 ฟุต 3 นิ้ว) ในเพศเมีย[30] สิงโตตัวที่ยาวที่สุดเป็นสิงโตเพศผู้แผงคอสีดำที่ถูกยิงตายใกล้กับมุคส์ซู (Mucsso) ทางตอนใต้ของประเทศแองโกลาในเดือนตุลาคม ค.ศ. 1973 สิงโตที่มีน้ำหนักมากที่สุดที่อาศัยอยู่ตามธรรมชาติคือสิงโตกินคนซึ่งถูกยิงตายในปี ค.ศ. 1936 นอกเมืองเฮกทอร์สพริต (Hectorspruit) ในทางตะวันออกของจังหวัดทรานสวาล (Transvaal) ประเทศแอฟริกาใต้ มีน้ำหนัก 313 กก. (690 ปอนด์)[32] สิงโตในที่เลี้ยงมีแนวโน้มที่จะมีขนาดใหญ่กว่าสิงโตในธรรมชาติ สิงโตที่หนักที่สุดเท่าที่มีการบันทึกไว้เป็นสิงโตเพศผู้ที่สวนสัตว์โคลเชสเตอร์ (Colchester) ในประเทศอังกฤษ มีชื่อว่าซิมบา (Simba) ในปี ค.ศ. 1970 ซึ่งมีน้ำหนักถึง 375 กก. (826 ปอนด์)[33]
มีลักษณะเด่นชัดมากที่ปรากฏในสิงโตเพศผู้และเพศเมียคือมีขนกระจุกที่ปลายหาง ในสิงโตบางตัว ขนกระจุกจะปกปิด"เงี่ยงกระดูก"หรือ"ปุ่มงอก"ซึ่งยาวประมาณ 5 มม.ซึ่งเกิดจากส่วนสุดท้ายของกระดูกหางรวมตัวกัน สิงโตเป็นสัตว์ตระกูลแมวเพียงชนิดเดียวที่มีขนกระจุกที่ปลายหาง หน้าที่ของขนกระจุกและเงี่ยงกระดูกยังไม่เป็นที่ทราบแน่ชัด เมื่อแรกเกิดลูกสิงโตจะไม่มีขนกระจุกนี้ ขนกระจุกจะเริ่มเกิดขึ้นมาเมื่อมีอายุประมาณ 5½ เดือน และสังเกตเห็นได้ชัดเจนเมื่ออายุ 7 เดือน[34]
[แก้] ขนแผงคอ
แผงคอของสิงโตเพศผู้ที่โตเต็มวัยเป็นลักษณะเฉพาะที่โดดเด่นของสบีชีส์นี้ ซึ่งไม่พบในสัตว์ในวงศ์เดียวกันชนิดอื่น ส่งผลให้มันแลดูมีขนาดใหญ่ขึ้น ช่วยในแสดงออกของการข่มขู่ได้ดีเยี่ยมเมื่อเผชิญหน้ากับสิงโตตัวอื่นและคู่แข่งที่สำคัญในแอฟริกา ไฮยีนาลายจุด[35] การที่มีหรือไม่มีแผงคอ รวมถึงสีและขนาดนั้นเกี่ยวข้องกับเงื่อนไขทางพันธุกรรม การเจริญเติบโต สภาพอากาศ และการสร้างเทสโทสเตอโรน มีหลักทั่วไปว่าขนแผงคอสีเข้มกว่าและใหญ่กว่าคือสิงโตที่มีสุขภาพดีกว่า การเลือกคู่ของนางสิงห์นั้นมักจะเลือกสิงโตเพศผู้ที่มีแผงคอหนาแน่นและมีสีเข้มที่สุด[36] จากการศึกษาในประเทศแทนซาเนียยังแสดงให้เห็นว่าขนแผงคอที่ยาวเป็นสัญญาณที่บ่งบอกถึงการประสบความสำเร็จในการต่อสู้ระหว่างสิงโตเพศผู้ด้วยกันอีกด้วย แผงคอที่เข้มดำอาจบ่งบอกถึงช่วงเจริญพันธุ์ที่ยาวนานกว่าและลูกหลานที่มีโอกาสรอดชีวิตสูง แม้ว่าต้องอดอยากในเดือนที่ร้อนที่สุดของปีก็ตาม[37] ในฝูงที่ประกอบไปด้วยสิงโตเพศผู้ 2-3 ตัว มีทางเป็นไปได้ที่นางสิงห์จะจับคู่ผสมพันธุ์กับเพศผู้ที่มีขนแผงคอใหญ่ที่สุด หนักที่สุด[36]นักวิทยาศาสตร์มีความเชื่อว่าสถานะความแตกต่างในระดับชนิดย่อยสามารถแบ่งแยกได้ทางสัณฐานวิทยา ซึ่งรวมถึง ขนาดของขนแผงคอ รูปร่างทางสัณฐานของสิงโตสามารถระบุบถึงความแตกต่างของชนิดย่อยได้ เช่น สิงโตบาร์บารีและสิงโตแหลมกูดโฮพ อย่างไรก็ตาม จากการศึกษาระบุบว่าปัจจัยจากสิ่งแวดล้อมที่มีอิทธิพลต่อสีและขนาดของขนแผงคอสิงโต เช่น อุณหภูมิในสภาพแวดล้อม[37] เช่น อากาศหนาวเย็นของสวนสัตว์ในยุโรปและอเมริกาเหนืออาจมีผลทำให้ขนแผงคอหนาและหนักขึ้น ดังนั้น แผงคอจึงเป็นสิ่งที่ไม่เหมาะสมที่จะใช้ในการระบุบถึงชนิดย่อย[11][38] แต่อย่างไรก็ตาม สิงโตเอเชียเพศผู้มีขนแผงคอบางกว่าสิงโตแอฟริกาโดยเฉลี่ย[39]
มีรายงานถึงสิงโตเพศผู้ที่ไม่ปรากฏขนแผงคอในประเทศเซเนกัลและอุทยานแห่งชาติซาโวตะวันออกในประเทศเคนยา และสิงโตขาวเพศผู้ตัวแรกเริ่มจากทิมบาวัตติ (Timbavati) นั้นก็ไม่มีแผงคอด้วยเช่นกัน
[แก้] สิงโตขาว
[แก้] พฤติกรรม
สิงโตแอฟริกา และสิงโตอินเดียมีลักษณะที่แตกต่างกันตรงบริเวณขนแผงคอและลำตัวเท่านั้น สิงโตแอฟริกาตัวผู้โตเต็มที่ขนคอยาวรอบคอ ดูสง่าน่าเกรงขามจนมีสมญาว่าเป็น "เจ้าแห่งสัตว์ป่า" ตัวเมียไม่มีขนรอบคอ ปลายหางขนเป็นพู่ ส่วนสิงโตเอเชียตัวผู้มีขนแผงคอที่ไม่หนาและเห็นหูโผล่มานอกขนแผงคอได้ชัดเจน และใต้ท้องจะมีหนังห้อยอยู่ใต้ท้องเหมือนกับเสือเล็กน้อย และ ตัวเมียก็มีลักษณะคล้ายกับสิงโตตัวเมียแอฟริกา และมีขนหางพู่ที่หนากว่า ถ้าเทียบตามสัดส่วนแล้ว สิงโตแอฟริกาจะใหญ่กว่าสิงโตเอเชีย แต่ควรจะดูที่ลักษณะขนแผงคอและร่างกายจะดีที่สุดถึงจะแยกแยะออกได้ และทั้งสองสายพันธุ์มีเสียงคำรามที่เสียงดังมากได้ยินไปไกล การคำรามเป็นการช่วยเรียกตัวเมียในฤดูผสมพันธุ์ด้วย[แก้] ถิ่นกำเนิดและสายพันธุ์
สิงโตในอดีตพบกระจายอยู่ตามทวีปต่าง ๆ ทั่วโลก มีสายพันธุ์มากมาย แต่ได้สูญพันธุ์ไปหมดแล้วตั้งแต่ยุคก่อนประวัติศาสตร์ ปัจจุบันพบเพียงแค่ในทวีปแอฟริกา ในทวีปเอเชียยังคงมีอยู่บ้าง เช่น บางแห่งในประเทศอินเดียแถบตะวันตก มี 6 สายพันธุ์ย่อย พบในทวีปแอฟริกา 5 สายพันธุ์ คือ และในทวีปเอเชีย 1 สายพันธุ์ [40]ชื่อภาษาไทย | ชื่อภาษาอังกฤษ | ชื่อวิทยาศาสตร์ | ลักษณะ | สถานที่พบ | สถานะ |
สิงโตคองโก | Congo lion | P. l. azandica | ภาคตะวันออกเฉียงเหนือของคองโก | ||
สิงโตกาทังกา | Katanga lion | P. l. bleyenberghi | นามิเบีย, แองโกลา, บอตสวานา, ซาอีร์, แซมเบีย, ซิมบับเว | ||
สิงโตขาว | White lion | P. l. krugeri | มีขนสีอ่อนกว่าสิงโตสายพันธุ์อื่นหรือสีขาวทั้งลำตัว | อุทยานแห่งชาติครูเกอร์ในแอฟริกาใต้ | มีจำนวนประชากรราว 300 ตัวในธรรมชาติ |
สิงโตบาร์บารี | Barbary lion | P. l. leo | เป็นสิงโตที่มีขนาดใหญ่และมีน้ำหนักตัวมากที่สุด ตัวผู้มีขนแผงคอสีดำ | แอฟริกาเหนือและตะวันออกกลาง | สูญพันธุ์ไปแล้ว |
สิงโตแหลมกูดโฮพ | Cave lion | P. l. melanochaitus | เป็นสิงโตขนาดใหญ่ ลักษณะคล้ายสิงโตบาร์บารี | บริเวณที่เป็นแหลมชายฝั่งทะเลในแอฟริกาใต้ | สูญพันธุ์ไปแล้ว |
สิงโตซาโว | East African lion | P. l. nubica | ตัวผู้ไม่มีแผงคอหรือมีก็สั้น ๆ และมีส่วนร่วมในการล่าเหยื่อด้วย | แอฟริกาตะวันออก | |
สิงโตอินเดีย | Asiatic lion | P. l. persica | มีขนาดเล็กกว่าสิงโตในทวีปแอฟริกา เป็นสิงโตสายพันธุ์เดียวเท่านั้นที่พบในทวีปเอเชีย | อุทยานแห่งชาติป่ากีร์ในอินเดีย | มีจำนวนประชากรราว 290-350 ตัวในธรรมชาติ |
สิงโตเซเนกัล | Senegal lion | P. l. senegalensis | เซเนกัลและไนจีเรีย |
[แก้] นิสัย
ชอบอยู่เป็นฝูงตามทุ่งโล่ง ขนาดของฝูงขึ้นอยู่กับปริมาณของเหยื่อ ถ้าเหยื่อมีมากและขนาดใหญ่มากและขนาดของเหยื่อใหญ่ก็จะอยู่รวมกันเป็นฝูง นิสัยของมันไม่กล้าหาญนัก ใช้เวลาส่วนใหญ่ในตอนกลางวันเพื่อนอนพักใต้ร่มไม้ โดยมีเวลานอนนานถึงวันละ 20 ชั่วโมง ล่าเหยื่อเมื่อหิว หน้าที่ล่าเหยื่อจะเป็นของตัวเมียเป็นส่วนใหญ่ มันชอบกินซากสัตว์ที่เน่าแล้วด้วย ตัวผู้มักไม่ล่าเหยื่อเอง ตัวผู้จะคอยกันตัวเมียออกจากซากเหยื่อเพื่อกินอาหารก่อนในฐานะจ่าฝูง สิงโตออกหากินกลางคืน ตั้งแต่มืดไปจนถึงเที่ยงคืนเมื่อกินเหยื่อเสร็จ แล้วต้องกินน้ำ นอนพัก ตอนเช้าจึงจะกลับที่อยู่ ลักษณะการล่าเหยื่อของมันมีหลายวิธี เช่น ซุ่มซ่อนตัวตัวตามพุ่มไม้สูง ๆ การล่าเหยื่อทั้งแบบไล่เดี่ยวและเป็นกลุ่ม ฯลฯ แต่ไม่ว่าวิธีใดก็ตามมันจะพยายามเข้าไปใกล้เหยื่อให้มากที่สุดก่อนที่จะกระโดดเข้าตะครุบเหยื่อหรือออกล่าเหยื่อ เพื่อให้เหยื่อมีเวลาหนีน้อยที่สุด เพราะสิงโตจะวิ่งได้เร็วในช่วงสั้น ๆ เท่านั้น[แก้] การสืบพันธุ์
ฤดูผสมพันธุ์ไม่แน่นอนมีได้ทุกเวลาตลอดปี ระยะของการเป็นสัดนาน 4-16 วัน ตัวเมียเริ่มผสมพันธุ์ได้เมื่ออายุประมาณ 3 ปี ตัวผู้ประมาณ 4-6 ปี เคยมีรายงานอายุ 2 ปี ก็ผสมพันธุ์ได้ ตั้งท้องนานราว 100 วัน ตกลูกครั้งละ 3-5 ตัว เคยมีรายงานได้ลูกถึง 7 ตัว ลูกอดนมเมื่ออายุ 3-6 เดือน อายุยืนประมาณ 30-60 ปี ลูกตัวที่อ่อนแออาจถูกทิ้งให้ตายหรือถูกกินในหมู่สิงโตด้วยกัน[แก้] อาหาร
สิงโตกินเนื้อสัตว์เป็นอาหาร มันกินสัตว์ได้แทบทุกชนิด เช่น กระต่าย ไก่ป่า จระเข้ ลิง เม่น กวาง ม้าลาย ควายป่า เป็นต้น แม้แต่ซากสิงโตด้วยกันเองก็กิน ลูกสิงโตที่อ่อนแอจะถูกกินเพื่อให้ตัวที่แข็งแรงกว่าได้อยู่รอด[แก้] สิงโตกับมนุษย์
ดูบทความหลักที่ สิงโตในมุทราศาสตร์สิงโตถูกใช้เป็นสัญลักษณ์ของพลังอำนาจและความแข็งแกร่งมาตั้งแต่โบราณ มนุษย์ในทุกภาษา ทุกวัฒนธรรมล้วนแต่ใช้สิงโตเป็นสัญลักษณ์ในเชิงนี้ทั้งนั้น เช่น ในปรัมปราของศาสนาฮินดู พระนารายณ์เคยอวตารลงมาเป็นครึ่งมนุษย์ครึ่งสิงโต ชื่อว่า "นรสิงห์" เพื่อปราบมาร ในวัฒนธรรมไทย เมื่อพระมหากษัตริย์เสด็จออกยังมุขหรือบัญชร จะเรียกว่า "สีหบัญชร" (หมายถึง หน้าต่างสิงโต) และเรียกพระบรมราโชวาทในครั้งนี้ว่า "สีหนาท" (หมายถึง เสียงคำรามของสิงโต) เป็นต้น
ในภาษาบาลีและสันสกฤตมีคำศัพท์เรียกสิงโตในเชิงยกย่องซึ่งเป็นคนที่คนไทยรู้จักกันดี คือ "ราชสีห์" หมายถึงพญาสิงโต หรือราชาแห่งสิงโต ซึ่งเป็นสัตว์ในตำนานถือว่าดุร้ายและมีพละกำลังมาก
ในประเทศจีน ซึ่งไม่มีสิงโตเป็นสัตว์พื้นเมือง แต่ก็รับเอาสิงโตมาจากเปอร์เซีย ก็มีการเชิดสิงโต เป็นการละเล่นประกอบในพิธีมงคลหรือรื่นเริงต่าง ๆ เพราะมีความเชื่อว่า สิงโตเป็นสัตว์ใหญ่ที่สัตว์ต่าง ๆ เกรงขาม จึงมีพลังอำนาจในการขับไล่สิ่งอัปมงคลได้
ในประเทศอังกฤษ ซึ่งอยู่ในภาคพื้นยุโรป ที่ก็ไม่มีสิงโตเป็นสัตว์พื้นเมืองเช่นกัน แต่ก็ใช้สิงโตเป็นสัญลักษณ์ของประเทศ และสมาคมฟุตบอลอังกฤษก็ใช้สิงโต 3 ตัวเป็นสัญลักษณ์และใช้เป็นสัญลักษณ์ของทีมชาติด้วยเรียกว่า "Three Lions" และกษัตริย์อังกฤษหลายพระองค์ก็ถูกขนานพระราชสมัญญานามเปรียบเทียบกับสิงโตด้วยเช่นกัน เช่น พระเจ้าริชาร์ดที่ 1 มีพระราชสมัญญานามว่า "พระเจ้าริชาร์ด ใจสิงห์" (Richard the Lionheart) เป็นต้น
สำหรับในประเทศไทย สิงโตถูกใช้เป็นสัญลักษณ์ของหน่วยงานกระทรวงมหาดไทยและใช้เป็นสัญลักษณ์ของคณะรัฐศาสตร์ของแต่ละมหาวิทยาลัยอีกด้วย โดยมีชื่อเรียกกันไปต่าง ๆ ตามสีของสิงโต เช่น "สิงห์ดำ" หมายถึง คณะรัฐศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, "สิงห์แดง" หมายถึง คณะรัฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์, "สิงห์ทอง" หมายถึง คณะรัฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยรามคำแหง เป็นต้น
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น